Από ανάλαφρη συνέντευξη του ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου (στον Α. Λυκεσα, εφημερίδα Εθνος, 06.11.2010)
«Δεν πιστεύω ότι υπάρχει οικονομική κρίση. Ολα όσα ακούγονται μου φαίνονται ψέματα και σκόπιμα. Τα κάνουν δημοσιογράφοι σαν και σένα. Από αυτά ζουν. Εγώ έχω ένα πλεονέκτημα. Δεν έχω τηλεόραση. Με δυο λόγια, δεν πιστεύω στην κρίση, είναι μια κατασκευασμένη κινδυνολογία».
Θα πάμε λένε σε πτώχευση.
Ας πάμε πρώτα και μετά τα λέμε […]
Νιώθετε καθόλου μνησικακία γι’ αυτούς που τα προηγούμενα χρόνια είχαν μάθει στην εξαλλοσύνη και την ευμάρεια;
Αν με τον τρόπο που ζούσαν οδηγήθηκαν εδώ, καλά να πάθουν. Ας το πάθουν για να μάθουν, αλλά αν δεν το πάθουν δεν έχουν να χάσουν και τίποτα… Εγώ είμαι βαθύς χριστιανός (γελάει) και τους συγχωρώ…
Με τον κ. Ανθιμο πώς τα πάτε;
Αριστα. Ολοι βέβαια τον βρίζουν. Δεν ξέρω αν έκανε κανένα κακό στην παλιά του μητρόπολη. Εγώ τον βρίσκω συμπαθέστατο, σε βαθμό που με αφήνει αδιάφορο. Εχει κάτι πατριωτικές εξάρσεις, «πάτε στην Πόλη κι έρχομαι κι εγώ μαζί σας», αλλά ούτε αυτοί πηγαίνουν ούτε αυτός έρχεται…[…]
Τι αγαπάτε τελικά στη Θεσσαλονίκη;
Ούτε κι εγώ ξέρω τι γίνεται. Μυστήριο. Είναι όπως με τη μάνα μου. Η οποία μου φέρθηκε πολλές φορές άσχημα. Με έδερνε όταν ήμουν δέκα χρονών γιατί έγραφα ποιήματα. Κι όμως την αγαπώ. Δεν έχω ιδέα γιατί αγαπώ τη Θεσσαλονίκη, αλλά δεν ξέρω και πώς εκφράζω αυτήν την αγάπη. Κι αυτό πρόκειται να συνεχιστεί μέχρι να πεθάνω. Εδώ θα πεθάνω. Αντεξα στα δύσκολα, τώρα στα εύκολα θα φύγω; Και μάλιστα ξέρω πού θα θαφτώ.[…]
Τι φταίει και η Θεσσαλονίκη έχει πάρει την «κάτω βόλτα»;
Νομίζω ότι εκεί θα καταλήγαμε για ένα και μοναδικό λόγο. Διότι η Αθήνα έχει σκοπό να τρώει όλες τις μικρότερες πόλεις. Και το πράγμα επιτείνεται. Oχι μόνο αφαίμαξαν τη Θεσσαλονίκη από τους καλύτερους, αλλά συνειδητά υποβαθμίζουν όσους επιμένουν ακόμη να ζουν εδώ.
Βέβαια, οφείλω να πω ότι δεν είναι και λίγοι αυτοί που κάνουν κρα για να κατέβουν στην Αθήνα. Είχα κι εγώ οικονομικές προτάσεις πολύ καλές, αλλά με το όχι μου κλώτσησα και όλη τη σχετική περιουσία.
Ας πούμε ήθελαν να με κάνουν πρόεδρο του Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας πριν από τον Καψάλη. Είχε καμιά γλύκα η Θεσσαλονίκη κι έμεινα; Oχι. Είναι μια εμμονή στο παράλογο; Δεν ξέρω. Αλλά τώρα γεύομαι και μια μικρή δικαίωση.
Oπως το γεγονός ότι ο απλός λαός με γνωρίζει, με δείχνουν με το χέρι ή με σταματούν στον δρόμο, μου φιλούν το χέρι λες και είμαι Πατριάρχης. Κάτι γερόντια είναι βέβαια αλλά συγκινούμαι… Τελευταία, εκτός από τα γερόντια, άρχισαν να ενδιαφέρονται οι Κύπριοι. Επειδή έγραψα παλαιότερα κάτι ποιήματα υπέρ της Κύπρου, ήταν καλά, όχι ψευτοπατριωτικά, έρχονται λοιπόν σοβαρά και μιλάμε.
Τον ερχόμενο Φεβρουάριο πρόκειται μάλιστα να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις «Αιγαίον» του Βάσου Φτωχόπουλου μια συλλογή με οχτώ ποιήματα. Εγώ δεν πάω στην Κύπρο, αλλά θα πάνε τα ποιήματά μου. Δεν θα πάω όχι μόνο γιατί δεν ταξιδεύω, αλλά και γιατί νομίζω ότι θα με πιάσει κόλπος αν δω την τουρκική σημαία πάνω στον Πενταδάκτυλο.
Τα ποιήματα δεν έχουν σχέση με την Κύπρο. Iσα ίσα. Είναι πολιτικά και ερωτικά. Σε ένα μάλιστα κάνω μια μεγάλη κόντρα στον Καβάφη. Και αποδεικνύω ότι σε πολλά ποιήματά του είναι ιδεαλιστής. Επειδή όμως ο ιδεαλισμός είναι μια ψώρα, εγώ που όφειλα να θεωρούμαι ιδεαλιστής ουσιαστικά δεν είμαι. Χτυπώ λοιπόν τον Καβάφη για το ποίημά του «Θερμοπύλες», αυτό για τους 300 Σπαρτιάτες, «τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι» και για την Ελλάδα δήθεν. Ποιων «κείνων»; Εκείνων που πρώτα έπρεπε να σκοτώσουν μερικούς είλωτες πριν πάνε στον πόλεμο. Ο Αριστοτέλης το λέει ξεκάθαρα.
Οι 300 λοιπόν σκοτώθηκαν για να κάνουν καλό στα αφεντικά τους, τα οποία ήθελαν ανενόχλητα να σκοτώνουν τους είλωτες. Αλλάζει τελείως δηλαδή το σκηνικό.[…]
Πολλές δήθεν απόψεις που εμφανίζονται ως πατριωτικές δεν είναι τίποτα άλλο παρά το συμφέρον των αφεντικών. Αυτό κανείς δεν το λέει. Εγώ λοιπόν σηκώνω το καπάκι.[…]
Τώρα τα βάζετε και με τους εθνικιστές πάνω που σας είχαν αγαπήσει για το άλλο ποίημα με τον Κίσινγκερ.
Μα και τώρα είμαι εθνικιστής, αλλά δεν το πολυλέω. Αλλά θέλω διάλογο. Να δω τι κάνουν και οι δήθεν εθνικιστές. Ποιοι εθνικιστές; Δεν υπάρχουν εθνικιστές. Ποιος; Ο Καρατζαφέρης που με έχει στον στόχο μονίμως;
Και ο Αδωνις;
…ποιος είναι ο Αδωνις;
Θα ψηφίσετε στις εκλογές;
Εγώ ψηφίζω ανελλιπώς. Δεν έχω χάσει ψηφοφορία. Αλλά από το 1965, από την Αποστασία, αποφάσισα ότι δεν έχουμε σωτηρία, μας κοροϊδεύουν με μικροπαραλλαγές. Ιδιο είναι πάντα το αποτέλεσμα. Ψηφίζω διαρκώς λευκό. Δηλαδή, όχι ακριβώς λευκό, αλλά πάνω στο λευκό γράφω ένα ποίημα. Μια λέξη ή έναν στίχο. Δύο στίχους κυρίως χρησιμοποιώ. Εναν από ψαλμό του Δαυίδ «Μή πεποίθατε επ’ άρχοντας, επί υιούς ανθρώπων, οίς ούκ έστι σωτηρία», κι έναν ελαφρά παραλλαγμένο στίχο του Καβάφη που λέει «Βλάπτουν όλοι την Ελλάδα». Δεν δέχομαι κανέναν από όλους τους κερχανάδες… Και τι νόημα έχει εξάλλου τι θα ψηφίσω εγώ; Σε δυό τρία χρόνια θα πεθάνω. Ξέρεις τι ησυχία που θα νιώθω; Εγώ θα είμαι κάτω από τα ρεπανάκια και βγάλτε εσείς τα κάστανα απ’ τη φωτιά.
Ειναι τρομερος,τοσο κακος ‘οσο’ πρεπει.Η καλη αποστασιοποιημενη Θεσσαλονικη.Αν και ειχαν τσακωθει με τον αγαπημενο Γ. Ιωαννου…
Οντως, αυτό το «όσο πρέπει κακός» είναι το καλύτερο, Ζάχαρη.
(«ούτε αυτοί πηγαίνουν ούτε αυτός έρχεται» …)
αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως μοναδικό εθνικιστή που απέμεινε; ή δεν λέει ποιοι άλλοι είναι «πραγματικοί εθνικιστές» αρκούμενος στον ορισμό των δήθεν εθνικιστών;
όπως και νά ‘χει είναι πολύ καλός. ήταν απολαυστικός τις προάλλες στο στέκι του άρδην πάνω
«όπως και νά ‘χει είναι πολύ καλός.» Γι αυτό το βαλα κι εγώ. Δεν εξετασα – μαλλον έθεσα τα ερωτηματα αλλά τα εγκατελειψα γρηγορα – αυτά που ρωτάς. Ισως βεβαια να δίνει μια απαντηση με το πνευμα του